نکات پزشکی حالت قرارگیری بیمار روی تخت

نکات پزشکی حالت قرارگیری بیمار روی تخت

 

 

اهمیت حالت قرارگیری مناسب بیمار روی تخت:

حالت قرارگیری مناسب بیمار رو تخت بیمار ، چیزی فراتر از صرفاً راحتی است. این امر، مستقیماً بر عملکرد سیستم‌های مختلف بدن تأثیر می‌گذارد. به عنوان مثال:

• تنفس: وضعیت قرارگیری مناسب می‌تواند به انبساط کامل ریه‌ها و تسهیل تنفس کمک کند. بیماران مبتلا به مشکلات تنفسی اغلب در وضعیت نیمه نشسته (Semi-Fowler’s) یا نشسته (Fowler’s) راحت‌تر تنفس می‌کنند.
• گردش خون: تغییر وضعیت می‌تواند به جلوگیری از تجمع خون در اندام تحتانی و کاهش خطر لخته شدن خون (ترومبوز) کمک کند.
• پوست: فشار مداوم بر نقاط استخوانی می‌تواند منجر به زخم بستر شود. تغییر وضعیت منظم و استفاده از وسایل کاهش فشار، برای پیشگیری از این عارضه ضروری است.
• دستگاه گوارش: وضعیت مناسب می‌تواند به تخلیه بهتر معده و روده و جلوگیری از آسپیراسیون (ورود مواد غذایی یا ترشحات به ریه‌ها) کمک کند.
• عضلات و مفاصل: عدم حرکت و قرارگیری طولانی مدت در یک وضعیت، می‌تواند منجر به ضعف عضلانی، سفتی مفاصل و انقباضات شود. تمرینات فعال و غیرفعال و تغییر وضعیت منظم، برای حفظ دامنه حرکتی و قدرت عضلانی ضروری است.

 

 

 

وضعیت‌های رایج قرارگیری بیمار روی تخت:

• وضعیت خوابیده به پشت (Supine Position): در این وضعیت، بیمار به پشت دراز کشیده و صورت به سمت بالا است. این وضعیت اغلب برای معاینه فیزیکی، جراحی‌های شکمی و مراقبت‌های معمول استفاده می‌شود.
  • مزایا: فراهم کردن دسترسی آسان به تنه و اندام‌ها، تسهیل معاینه و درمان.
  • معایب: افزایش خطر زخم بستر در ناحیه دنبالچه و پاشنه‌ها، احتمال انسداد مجاری تنفسی در بیماران با کاهش سطح هوشیاری.
  • ملاحظات: قرار دادن بالشت زیر سر و زانوها برای کاهش فشار بر ستون فقرات و جلوگیری از زخم بستر.

 

 

 

• وضعیت خوابیده به پهلو (Lateral Position): در این وضعیت، بیمار به یک طرف روی تخت بیمار دراز کشیده است. این وضعیت برای کاهش فشار بر نقاط استخوانی، تسهیل تخلیه ترشحات ریوی و انجام روش‌های تشخیصی خاص استفاده می‌شود.
  • مزایا: کاهش فشار بر استخوان خاجی و دنبالچه، بهبود گردش خون در اندام تحتانی در صورت قرارگیری در وضعیت پهلوی سالم، تسهیل تخلیه ترشحات ریوی از ریه در وضعیت بالاتر.
  • معایب: افزایش فشار بر گوش و شانه در سمت دراز کشیده شده، محدودیت دسترسی به برخی نواحی بدن.
  • ملاحظات: استفاده از بالشت برای حمایت از سر، گردن، شانه و پاها برای جلوگیری از ایجاد فشار و حفظ هم ترازی بدن.

 

 

 

 

• وضعیت پرون (Prone Position): در این وضعیت، بیمار به شکم دراز کشیده و صورت به سمت پایین است. این وضعیت برای بهبود اکسیژن رسانی در بیماران با نارسایی تنفسی حاد (ARDS) و پس از برخی از جراحی‌های ستون فقرات استفاده می‌شود.
  • مزایا: بهبود اکسیژن رسانی در بیماران ARDS، کاهش فشار بر قلب و ریه‌ها، بهبود تخلیه ترشحات ریوی.
  • معایب: افزایش خطر آسیب به اعصاب محیطی، دشواری دسترسی به بیمار برای معاینه و درمان، خطر افزایش فشار داخل جمجمه.
  • ملاحظات: مانیتورینگ دقیق علائم حیاتی، استفاده از بالشت برای حمایت از سر، گردن و قفسه سینه، توجه به محل قرارگیری لوله‌های تغذیه و لوله‌های تنفسی.

 

 

 

 

• وضعیت فاولر (Fowler’s Position): در این وضعیت، سر تخت بالا آمده و بیمار در حالت نیمه نشسته یا نشسته قرار می‌گیرد. وضعیت فاولر برای بهبود تنفس، تسهیل تغذیه و کاهش خطر آسپیراسیون استفاده می‌شود.
  • مزایا: بهبود انبساط ریه‌ها و تسهیل تنفس، کاهش فشار بر شکم، تسهیل تغذیه و بلع.
  • معایب: افزایش خطر فشار بر استخوان خاجی و دنبالچه، احتمال لغزش بیمار به پایین تخت.
  • ملاحظات: تنظیم ارتفاع تخت متناسب با وضعیت بیمار، استفاده از بالشت برای حمایت از سر، گردن و کمر، جلوگیری از لغزش بیمار به پایین تخت با استفاده از پد و پشتیبان‌های مناسب.

 

 

 

 

• وضعیت ترندلنبورگ (Trendelenburg Position): در این وضعیت، تخت به گونه‌ای تنظیم می‌شود که پاها بالاتر از سر قرار گیرند. این وضعیت برای افزایش جریان خون به مغز، کمک به بازگشت خون وریدی و تسهیل برخی از جراحی‌های شکمی استفاده می‌شود. همچنین باید به نحوه دسترسی به ترالی هم مورد بررسی قرار بگیرد
  • مزایا: افزایش جریان خون به مغز، کمک به بازگشت خون وریدی، تسهیل برخی از جراحی‌های شکمی.
  • معایب: افزایش فشار داخل جمجمه، افزایش فشار بر ریه‌ها، افزایش خطر آسپیراسیون.
  • ملاحظات: مانیتورینگ دقیق علائم حیاتی، محدود کردن مدت زمان قرارگیری در این وضعیت، عدم استفاده در بیماران با افزایش فشار داخل جمجمه یا مشکلات تنفسی.

 

 

 

 

 

• وضعیت رترو-ترندلنبورگ (Reverse Trendelenburg Position): در این وضعیت، تخت به گونه‌ای تنظیم می‌شود که سر بالاتر از پاها قرار گیرد. این وضعیت برای کاهش فشار بر شکم و کمک به بهبود تنفس در بیماران مبتلا به مشکلات تنفسی استفاده می‌شود.
  • مزایا: کاهش فشار بر شکم، بهبود تنفس در بیماران مبتلا به مشکلات تنفسی، کاهش خطر آسپیراسیون.
  • معایب: افزایش فشار بر قلب، احتمال لغزش بیمار به پایین تخت.
  • ملاحظات: مانیتورینگ دقیق علائم حیاتی، استفاده از بالشت برای حمایت از سر، گردن و کمر، جلوگیری از لغزش بیمار به پایین تخت با استفاده از پد و پشتیبان‌های مناسب.

 

 

 

 

ملاحظات خاص در شرایط مختلف بالینی:

• بیماران مبتلا به مشکلات تنفسی: وضعیت‌های نیمه نشسته (Semi-Fowler’s) یا نشسته (Fowler’s) می‌توانند به بهبود انبساط ریه‌ها و تسهیل تنفس کمک کنند. در بیماران ARDS، وضعیت پرون ممکن است برای بهبود اکسیژن رسانی استفاده شود.
• بیماران مبتلا به مشکلات قلبی: وضعیت‌های نیمه نشسته یا نشسته می‌توانند به کاهش فشار بر قلب کمک کنند. وضعیت ترندلنبورگ باید با احتیاط و تحت مانیتورینگ دقیق استفاده شود.
• بیماران مبتلا به سکته مغزی: وضعیت سر باید کمی بالا باشد تا از افزایش فشار داخل جمجمه جلوگیری شود. تغییر وضعیت منظم برای جلوگیری از زخم بستر و انقباضات ضروری است.
• بیماران مبتلا به آسیب نخاعی: توجه به حفظ هم ترازی ستون فقرات و جلوگیری از فشار بر نواحی آسیب‌دیده بسیار مهم است. استفاده از وسایل کمکی برای تغییر وضعیت و حفظ وضعیت مناسب ضروری است.
• بیماران پس از جراحی: وضعیت بیمار باید با توجه به نوع جراحی و دستورالعمل‌های پزشک معالج تعیین شود. توجه به محل برش جراحی و جلوگیری از فشار بر آن ناحیه بسیار مهم است.
• بیماران بی‌هوش: برای جلوگیری از آسپیراسیون، بیمار باید در وضعیت نیمه خوابیده به پهلو (Semi-prone) قرار داده شود. ساکشن ترشحات دهانی و ریوی به طور منظم ضروری است.

 

 

نقش پرستار نکات پزشکی حالت قرارگیری بیمار روی تخت :

پرستاران نقش اساسی در تعیین و حفظ حالت قرارگیری مناسب بیمار دارند. آن‌ها باید:

• وضعیت پزشکی بیمار را به طور کامل ارزیابی کنند.
• بر اساس وضعیت پزشکی بیمار، وضعیت مناسب را تعیین کنند.
• بیمار را در وضعیت مناسب قرار دهند و از وسایل کمکی برای حفظ وضعیت استفاده کنند.
• به طور منظم وضعیت بیمار را تغییر دهند.
• پوست بیمار را به طور منظم بررسی کنند و از وسایل کاهش فشار برای جلوگیری از زخم بستر استفاده کنند.
• به بیمار و خانواده‌اش در مورد اهمیت حالت قرارگیری مناسب آموزش دهند.
• با سایر اعضای تیم درمان برای تعیین بهترین وضعیت برای بیمار همکاری کنند.

 

 

نکات پزشکی حالت قرارگیری بیمار روی تخت با مثال بیماری‌های ارتوپدی و نوع قرارگیری

حالت قرارگیری بیمار روی تخت ، فراتر از صرفاً ایجاد راحتی، نقشی حیاتی در فرآیند درمان، کاهش درد و عوارض احتمالی، و بهبود گردش خون و عملکرد ریه ایفا می‌کند. انتخاب صحیح پوزیشن، به‌ویژه برای بیمارانی که با مشکلات ارتوپدی دست و پنجه نرم می‌کنند، می‌تواند تأثیر بسزایی در سرعت بهبودی و کیفیت زندگی آن‌ها داشته باشد. این مقاله به بررسی نکات پزشکی مرتبط با حالت قرارگیری بیمار روی تخت پرداخته و با ارائه مثال‌هایی از بیماری‌های ارتوپدی، توصیه‌هایی در خصوص بهترین نوع قرارگیری برای هر مورد ارائه می‌دهد.

 

 

 

اهمیت حالت قرارگیری بیمار روی تخت حالت قرارگیری بیمار روی تخت :

حالت قرارگیری مناسب می‌تواند مزایای متعددی را برای بیمار به همراه داشته باشد، از جمله:

• کاهش درد و ناراحتی: با قرارگیری صحیح، فشار وارده بر نقاط حساس و آسیب‌دیده کاهش یافته و در نتیجه درد بیمار تسکین می‌یابد.
• بهبود گردش خون: پوزیشن مناسب می‌تواند از رکود خون در اندام‌ها جلوگیری کرده و با تسهیل گردش خون، به ترمیم بافت‌ها و کاهش تورم کمک کند.
• بهبود عملکرد تنفسی: در برخی حالات، مانند بیماران دچار مشکلات تنفسی یا جراحی‌های قفسه سینه، قرارگیری در حالت نیمه‌نشسته یا Fowler’s position، به بهبود ظرفیت ریه و تسهیل تنفس کمک می‌کند.
• جلوگیری از زخم بستر: فشار مداوم بر یک ناحیه از بدن می‌تواند منجر به ایجاد زخم بستر شود. تغییر منظم پوزیشن و استفاده از تشک‌های مخصوص، به توزیع فشار و جلوگیری از ایجاد زخم کمک می‌کند.
• پیشگیری از انقباض عضلات و سفتی مفاصل: عدم تحرک طولانی مدت می‌تواند منجر به انقباض عضلات و سفتی مفاصل شود. قرارگیری در پوزیشن مناسب و انجام تمرینات حرکتی، به حفظ دامنه حرکتی و انعطاف‌پذیری عضلات کمک می‌کند.
• تسهیل انجام مراقبت‌های پرستاری و پزشکی: دسترسی به بیمار برای انجام مراقبت‌های پزشکی و پرستاری، مانند تعویض پانسمان، تزریق دارو، و معاینات فیزیکی، در پوزیشن مناسب آسان‌تر خواهد بود.

 

 

 

 

 

انواع اصلی پوزیشن‌های بیمار روی تخت حالت قرارگیری بیمار روی تخت :

چندین پوزیشن اصلی برای قرار دادن بیمار روی تخت وجود دارد که هر کدام مزایا و کاربردهای خاص خود را دارند:

• Supine (خوابیده به پشت): بیمار به پشت دراز می‌کشد، با سر و گردن در راستای ستون فقرات. این پوزیشن برای معاینات عمومی، جراحی‌های شکمی، و استراحت مناسب است.
• Prone (خوابیده به شکم): بیمار به شکم دراز می‌کشد، با سر به یک طرف. این پوزیشن می‌تواند برای تخلیه ترشحات ریوی، کاهش فشار روی استخوان دنبالچه، و بهبود اکسیژن رسانی در برخی بیماران مبتلا به ARDS مفید باشد.
• Lateral (خوابیده به پهلو): بیمار به یک طرف دراز می‌کشد، با یک پا خم شده و پای دیگر صاف. این پوزیشن برای کاهش فشار روی استخوان دنبالچه، دسترسی به پشت بیمار برای تزریق، و استراحت مناسب است.
• Fowler’s Position (نیمه‌نشسته): سر تخت بالا آورده می‌شود (معمولاً بین 45 تا 90 درجه). این پوزیشن برای بهبود عملکرد تنفسی، کاهش رفلاکس اسید معده، و تسهیل خوردن و آشامیدن مناسب است.
• Semi-Fowler’s Position (نیمه‌نشسته ملایم): سر تخت بالا آورده می‌شود (معمولاً بین 30 تا 45 درجه). این پوزیشن مشابه Fowler’s position است، اما با زاویه کمتر.
• Trendelenburg Position: تخت به گونه‌ای شیب داده می‌شود که سر بیمار پایین‌تر از پاها قرار گیرد. این پوزیشن برای افزایش جریان خون به مغز و درمان افت فشار خون استفاده می‌شود.
• Reverse Trendelenburg Position: تخت به گونه‌ای شیب داده می‌شود که سر بیمار بالاتر از پاها قرار گیرد. این پوزیشن برای کاهش فشار روی دیافراگم و بهبود عملکرد تنفسی استفاده می‌شود.

 

 

 

 

 

مثال‌هایی از بیماری‌های ارتوپدی و نوع قرارگیری مناسب حالت قرارگیری بیمار روی تخت :

در این بخش، به بررسی تعدادی از بیماری‌های ارتوپدی رایج و پوزیشن‌های پیشنهادی برای هر مورد می‌پردازیم:

• شکستگی استخوان ران: پس از جراحی، بیمار معمولاً در حالت Supine قرار داده می‌شود. استفاده از یک بالشت بین پاها (Abduction pillow) برای جلوگیری از دررفتگی مفصل ران و حفظ راستای مناسب اندام ضروری است. همچنین، انجام تمرینات حرکتی ایزومتریک و فیزیوتراپی برای تقویت عضلات اطراف مفصل ران و جلوگیری از انقباض عضلات توصیه می‌شود.
• تعویض مفصل ران: همانند شکستگی استخوان ران، پوزیشن Supine با استفاده از Abduction pillow ضروری است. رعایت محدودیت‌های حرکتی (مانند عدم خم شدن بیش از 90 درجه) برای جلوگیری از دررفتگی مفصل بسیار مهم است. آموزش بیمار و مراقبین در خصوص نحوه صحیح حرکت و انتقال بیمار از تخت به صندلی یا ویلچر، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
• جراحی ستون فقرات: بسته به نوع جراحی، بیمار ممکن است در حالت Supine، Prone یا Lateral قرار داده شود. در هر صورت، حفظ راستای ستون فقرات و جلوگیری از چرخش ناگهانی و خم شدن بیش از حد ضروری است. استفاده از حمایت‌کننده‌های کمری (Lumbar support) و بالش‌های مناسب برای حفظ انحنای طبیعی ستون فقرات توصیه می‌شود.
• آرتروز زانو: قرارگیری در حالت Supine با یک بالش زیر زانو می‌تواند به کاهش فشار روی مفصل زانو و کاهش درد کمک کند. انجام تمرینات حرکتی و تقویتی برای عضلات اطراف زانو، مانند عضلات چهار سر ران و همسترینگ، برای بهبود عملکرد مفصل زانو ضروری است. در صورت وجود تورم، بالا نگه داشتن پا به بهبود گردش خون و کاهش تورم کمک می‌کند.
• جراحی شانه: بسته به نوع جراحی، بیمار ممکن است در حالت Supine یا Semi-Fowler’s Position قرار داده شود. استفاده از یک بالش زیر بازو برای حمایت از شانه و کاهش فشار روی محل جراحی ضروری است. انجام تمرینات حرکتی و فیزیوتراپی برای حفظ دامنه حرکتی و تقویت عضلات شانه توصیه می‌شود.
• شکستگی استخوان بازو: در صورت استفاده از گچ یا آتل، بیمار باید بازوی خود را با یک بند آویزان نگه دارد تا از تورم و درد جلوگیری شود. انجام تمرینات حرکتی برای انگشتان و مچ دست برای جلوگیری از سفتی مفاصل توصیه می‌شود.

 

 

 

 

نکات کلی در مورد حالت قرارگیری بیمار:

• تغییر منظم پوزیشن: هر دو ساعت یکبار، پوزیشن بیمار را تغییر دهید تا از فشار مداوم بر یک ناحیه از بدن جلوگیری شود و از ایجاد زخم بستر پیشگیری شود.
• استفاده از وسایل کمکی: از بالش‌ها، پتوها، و تشک‌های مخصوص برای حمایت از اندام‌ها و حفظ راستای مناسب بدن استفاده کنید.
• آموزش بیمار و مراقبین: به بیمار و مراقبین او در خصوص نحوه صحیح حرکت و انتقال بیمار، محدودیت‌های حرکتی، و پوزیشن‌های مناسب آموزش دهید.
• توجه به وضعیت بیمار: وضعیت بیمار را به طور مرتب ارزیابی کنید و در صورت بروز درد، ناراحتی، یا علائم دیگر، پوزیشن بیمار را تنظیم کنید.
• مشورت با پزشک یا فیزیوتراپیست: در صورت وجود هرگونه سوال یا نگرانی در مورد حالت قرارگیری بیمار، با پزشک یا فیزیوتراپیست مشورت کنید.

 

 

 

 

انتخاب صحیح حالت قرارگیری بیمار روی تخت، جزء جدایی‌ناپذیر مراقبت‌های پزشکی و پرستاری است. با در نظر گرفتن نوع بیماری، وضعیت بیمار، و اهداف درمانی، می‌توان پوزیشنی را انتخاب کرد که به کاهش درد، بهبود گردش خون، بهبود عملکرد تنفسی، جلوگیری از عوارض احتمالی، و در نهایت، تسریع فرآیند بهبودی کمک کند. در بیماران ارتوپدی، توجه ویژه به حفظ راستای مناسب اندام‌ها، جلوگیری از دررفتگی مفاصل، و انجام تمرینات حرکتی، از اهمیت بسزایی برخوردار است. با رعایت نکات ذکر شده در این مقاله، می‌توان به بهبود کیفیت زندگی و نتایج درمانی بیماران مبتلا به مشکلات ارتوپدی کمک کرد.

 

 

 

نکات پزشکی در مورد وضعیت قرارگیری بیمار بر روی تخت و ارتباط آن با بیماری‌های گوارشی، مغز و اعصاب

وضعیت قرارگیری بیمار بر روی تخت، که به آن Positioning نیز گفته می‌شود، یک جزء اساسی و حیاتی در مراقبت‌های پزشکی است. انتخاب صحیح وضعیت بیمار می‌تواند تاثیر چشمگیری بر روند بهبودی، کاهش درد و ناراحتی، بهبود عملکرد ارگان‌ها و پیشگیری از عوارض جانبی داشته باشد. این موضوع به‌ویژه در مورد بیمارانی که از بیماری‌های گوارشی، مغز و اعصاب رنج می‌برند، اهمیت دوچندانی پیدا می‌کند. در این مقاله به بررسی نکات پزشکی مرتبط با وضعیت قرارگیری بیمار بر روی تخت در ارتباط با این سه دسته بیماری پرداخته و با ارائه مثال‌های عملی، کاربردهای بالینی آن را تشریح خواهیم کرد.

مقدمه:

در محیط بیمارستانی و خانگی، بیماران به دلایل مختلفی ممکن است قادر به حرکت آزادانه و تغییر وضعیت خود نباشند. این محدودیت حرکتی، به‌خصوص در بلند مدت، می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی نظیر زخم بستر (فشار)، ضعف عضلانی، مشکلات تنفسی و اختلال در گردش خون شود. انتخاب آگاهانه و صحیح وضعیت قرارگیری بیمار، با در نظر گرفتن شرایط خاص بیمار و نوع بیماری، می‌تواند به جلوگیری از این عوارض کمک کرده و شرایط بهبودی را تسهیل نماید.

بیماری‌های گوارشی حالت قرارگیری بیمار روی تخت :

وضعیت قرارگیری بیمار در ارتباط با بیماری‌های گوارشی، می‌تواند تاثیر مستقیمی بر روند هضم، جلوگیری از رفلاکس، کاهش درد و جلوگیری از آسپیراسیون (ورود محتویات معده به ریه‌ها) داشته باشد. در ادامه به بررسی مثال‌هایی از این ارتباط می‌پردازیم:

• رفلاکس معده به مری (GERD): در بیماران مبتلا به رفلاکس، وضعیت خوابیده به پشت (Supine) می‌تواند باعث تشدید علائم شود، چرا که نیروی جاذبه در این حالت به نفع جریان محتویات معده به سمت مری عمل می‌کند. بنابراین، توصیه می‌شود که این بیماران در وضعیت نیمه نشسته (Semi-Fowler’s) یا در حالت خوابیده به پهلوی چپ (Left Lateral Decubitus) قرار بگیرند. وضعیت نیمه نشسته با زاویه 30 تا 45 درجه، باعث می‌شود که نیروی جاذبه به کاهش رفلاکس کمک کند. خوابیدن به پهلوی چپ نیز به دلیل موقعیت آناتومیکی معده و اتصال آن به مری، باعث می‌شود که رفلاکس کمتر اتفاق بیفتد. همچنین، بالا بردن سر تخت با استفاده از آجر یا وسایل مشابه نیز می‌تواند در این زمینه مفید باشد.

 

 

• بعد از عمل جراحی دستگاه گوارش: پس از عمل جراحی، وضعیت قرارگیری بیمار می‌تواند بر روی کاهش درد، جلوگیری از فشار بر روی ناحیه جراحی شده و تسهیل در تنفس تاثیر بگذارد. معمولاً توصیه می‌شود که بیماران در وضعیت نیمه نشسته یا پهلوی راست (Right Lateral Decubitus) قرار بگیرند. این وضعیت باعث کاهش فشار بر روی بخیه‌ها و کاهش درد می‌شود. همچنین، در صورتی که بیمار دچار مشکلات تنفسی باشد، وضعیت نیمه نشسته می‌تواند به بهبود تهویه ریه‌ها کمک کند.انسداد روده: در بیماران مبتلا به انسداد روده، وضعیت قرارگیری بیمار باید به گونه‌ای باشد که فشار بر روی روده کاهش یابد. معمولاً توصیه می‌شود که این بیماران در وضعیت نیمه نشسته یا خوابیده به پهلو با زانوهای خم شده قرار بگیرند. این وضعیت باعث کاهش فشار بر روی شکم و روده شده و درد را تسکین می‌دهد.
• بیماری‌های التهابی روده (IBD): در بیماران مبتلا به IBD مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو، وضعیت قرارگیری بیمار بیشتر بر اساس راحتی و کاهش درد او تعیین می‌شود. برخی از بیماران ممکن است در وضعیت جنینی (Fetal Position) احساس راحتی بیشتری داشته باشند، در حالی که برخی دیگر وضعیت نیمه نشسته یا خوابیده به پهلو را ترجیح می‌دهند.

 

 

بیماری‌های مغز و اعصاب حالت قرارگیری بیمار روی تخت :

در بیماری‌های مغز و اعصاب، وضعیت قرارگیری بیمار نقش بسیار مهمی در جلوگیری از عوارضی مانند آسپیراسیون، پنومونی، زخم بستر، انقباض عضلات و اختلال در گردش خون دارد. همچنین، وضعیت مناسب می‌تواند به بهبود عملکرد عصبی و شناختی بیمار کمک کند.

• سکته مغزی (Stroke): پس از سکته مغزی، وضعیت قرارگیری بیمار باید به گونه‌ای باشد که از آسپیراسیون جلوگیری شود، فشار بر روی مغز کاهش یابد و گردش خون به مغز بهبود پیدا کند. معمولاً توصیه می‌شود که بیماران در وضعیت نیمه نشسته با سر و گردن کمی بالا قرار بگیرند. این وضعیت باعث کاهش خطر آسپیراسیون و بهبود جریان خون به مغز می‌شود. همچنین، تغییر مکرر وضعیت بیمار و قرار دادن او در وضعیت‌های مختلف (خوابیده به پهلو، نیمه نشسته) می‌تواند از بروز زخم بستر جلوگیری کند. در بیمارانی که دچار فلج یک طرفه شده‌اند، مراقبت ویژه‌ای برای محافظت از اندام‌های فلج شده و جلوگیری از انقباض عضلات ضروری است.
• آسیب‌های نخاعی (Spinal Cord Injury): در بیماران مبتلا به آسیب نخاعی، وضعیت قرارگیری بیمار باید به گونه‌ای باشد که از فشار بر روی نخاع جلوگیری شود و گردش خون به اندام‌ها بهبود پیدا کند. استفاده از تخت‌های مخصوصی که قابلیت تنظیم ارتفاع و زاویه دارند، می‌تواند در این زمینه بسیار مفید باشد. بیماران مبتلا به آسیب نخاعی باید به طور مرتب تغییر وضعیت داده شوند تا از بروز زخم بستر جلوگیری شود.
• ضربه مغزی (Traumatic Brain Injury – TBI): در بیماران مبتلا به ضربه مغزی، هدف اصلی کاهش فشار داخل جمجمه (Intracranial Pressure – ICP) است. معمولاً توصیه می‌شود که این بیماران در وضعیت نیمه نشسته با زاویه 30 درجه قرار بگیرند. این وضعیت باعث بهبود تخلیه وریدی از مغز و کاهش ICP می‌شود. همچنین، باید از چرخش بیش از حد سر و گردن بیمار جلوگیری شود، زیرا این کار می‌تواند جریان خون به مغز را مختل کند.
• بیماری پارکینسون (Parkinson’s Disease): در بیماران مبتلا به پارکینسون، وضعیت قرارگیری بیمار باید به گونه‌ای باشد که از خشکی و انقباض عضلات جلوگیری شود و حرکت و جابجایی بیمار تسهیل گردد. توصیه می‌شود که این بیماران به طور مرتب تمرینات حرکتی و کششی انجام دهند. استفاده از بالش‌های مناسب و حمایت‌کننده‌ می‌تواند به حفظ وضعیت صحیح بدن در طول خواب کمک کند.

 

 

 

 

 

نکات کلی در مورد وضعیت حالت قرارگیری بیمار روی تخت :

• تغییر مکرر وضعیت: تغییر مکرر وضعیت بیمار (حداقل هر 2 ساعت یکبار) برای جلوگیری از بروز زخم بستر و انقباض عضلات ضروری است.
• استفاده از وسایل کمکی: استفاده از بالش‌ها، پدها، رول‌ها و سایر وسایل کمکی می‌تواند به حفظ وضعیت صحیح بدن و کاهش فشار بر روی نقاط حساس کمک کند.
• بررسی پوست: پوست بیمار باید به طور مرتب از نظر وجود قرمزی، تاول یا سایر علائم زخم بستر بررسی شود.
• آموزش بیمار و مراقبان: بیمار و مراقبان او باید در مورد اهمیت وضعیت صحیح بدن و نحوه تغییر وضعیت بیمار آموزش ببینند.
• مشورت با پزشک یا فیزیوتراپ: برای تعیین بهترین وضعیت قرارگیری بیمار، مشورت با پزشک یا فیزیوتراپ ضروری است. آن‌ها می‌توانند با توجه به شرایط خاص بیمار و نوع بیماری، توصیه‌های مناسب را ارائه دهند.

 

 

 

وضعیت قرارگیری بیمار بر روی تخت، یک جزء مهم از مراقبت‌های پزشکی است که می‌تواند تاثیر بسزایی بر روند بهبودی و کیفیت زندگی بیمار داشته باشد. در بیماران مبتلا به بیماری‌های گوارشی، مغز و اعصاب، انتخاب صحیح وضعیت بیمار و تغییر مکرر آن می‌تواند به جلوگیری از عوارض جانبی، کاهش درد و ناراحتی، بهبود عملکرد ارگان‌ها و تسهیل در روند بهبودی کمک کند. با رعایت نکات ذکر شده و مشورت با متخصصین، می‌توان به بهبود وضعیت بیماران و ارتقای سطح مراقبت‌های پزشکی کمک شایانی نمود.